Sau gần 10 năm thực hiện chuyển đổi cơ cấu sản xuất, xây dựng nông thôn mới, xã Long Hòa đã phát triển và củng cố 9 tổ hợp tác và HTX hoạt động theo mô hình HTX kiểu mới và Luật HTX năm 2012, trong đó  Hợp tác xã nuôi nghêu Tiến Thành.

Như vậy đến nay xã Long Hòa có 2 hợp tác xã nuôi nghêu là Tiến Thành và Long Thành. Riêng hợp tác xã nuôi nghêu Tiến Thành có trên 330 thành viên là hợp tác xã có số thành viên nhiều nhất ở huyện Châu Thành.

Hôm chúng tôi ra thăm bãi nghêu của Hợp tác xã Tiến Thành nhằm vào con nước kém, là một dịp rất hiếm hoi trong năm mà bãi nghêu lộ thiên. Đó là một bãi cát rộng chừng 200 héc ta như một sân vận động khổng lồ nằm tại điểm giao nhau giữa 2 nhánh sông Cổ Chiên và Cung Hầu đổ ra biển. Ấy vậy mà giữa trùng khơi bao la, những con nghêu giống nhỏ xíu được thả nuôi, chúng xem đây như lãnh địa của mình, nằm yên há miệng hưởng những hạt phù du của nước làm thức ăn, rồi  lớn dần và sau 15 tháng trở thành nghêu thương phẩm mà nhiều người nói vui nghêu là sản vật mà thiên nhiên ban tặng cho người miền biển.

Thu hoạch nghêu thương phẩm trên bãi nuôi nghêu của Hợp tác xã Tiến Thành

Nhưng chắc có lẽ chỉ có những người trong cuộc mới hiểu hết sự gian truân của nghề, mà nhiều người ví như gieo mầm giữa biển. Ông Phạm Văn Trường - Giám đốc HTX Tiến Thành vừa cào lớp cát trên mặt bãi nghêu, nhặt từng con nghêu trắng phiếu lên xem vừa trò chuyện với khách, trông có vẻ ông Giám đốc Hợp tác xã yêu quý con nghêu như ngọc, như vàng. Bởi theo ông Phạm Văn Trường nuôi nghêu thấy dễ mà khó, nhất là bắt đầu từ năm 2018 đã xuất hiện tình trạng nghêu nuôi bị chết mà nguyên nhân chính là do xói lở và bồi tụ diễn ra liên tục, xen kẽ tại các vùng ven biển làm ảnh hưởng đến môi trường nước trong lúc nghêu phụ thuộc nhiều vào các yếu tố tự nhiên. Ngoài ra, nhiệt độ, độ mặn thay đổi do biến đổi khí hậu cũng gây bất lợi cho nghề nuôi nghêu. Chính vì vậy muốn nuôi nghêu thành công đồi hỏi Ban Giám đốc Hợp tác xã phải có kiến thức về khoa học, phải theo dõi về tình hình thời tiết, thủy văn và cả thị trường để có những quyết sách phù hợp. Điển hình vụ nghêu năm nay, do tình hình thời tiết bất ổn cùng với dịch bệnh Covid nên Ban Giám đốc Hợp tác xã quyết định giảm một nửa lượng giống thả nuôi so với các vụ trước. Kết quả mật độ thưa, nghêu dễ thích nghi với môi trường, sức đề kháng cao, nghêu mau lớn.

Ông Lê Văn Gọng, thành viên Hợp tác xã nuôi nghêu Tiến Thành chia sẻ, gia đình ông đầu tư 50 triệu đồng nuôi nghêu từ khi Hợp tác xã bắt đầu thành lập năm 2005. Hơn 13 năm nuôi nghêu, sau mỗi vụ nuôi, ông luôn được chia lợi nhuận bình quân từ 50% đến hơn 120% vốn, ngoại trừ vụ nghêu 2018 - 2019 do nghêu chết hàng loạt nên không lời. Lúc ấy Ban Giám đốc cùng toàn thể thành viên Hợp tác xã đồng cam cộng khổ vượt qua khó khăn, xem thất bại là bài học để chuẩn bị tốt hơn cho vụ nuôi mới. Ông Lê Văn Gọng kể, năm 2018 khi nghêu nuôi đạt kích cỡ thương phẩm thì bị chết hàng loạt thiệt hại hơn 1.000 tấn nghêu thương phẩm. Với giá bán 22.000 - 24.000 đồng/kg, Hợp tác xã thất thu hơn 22 tỷ đồng. Hơn 300 hộ thành viên Hợp tác xã trắng tay, nhiều hộ không còn vốn để tái vụ. Khi ấy, Hợp tác xã buộc phải cắt giảm bảo vệ và cắt giảm các khoản chi phí về quản lý, hoạt động, kinh phí trả lương cho Ban Giám đốc, Ban Giám sát, kế toán, thủ quỹ để cứu Hợp tác xã bên bờ phá sản. Cũng may lúc đó nhờ sự quan tâm kịp thời từ chính quyền địa phương và ngành chức năng. Ủy ban nhân dân xã Long Hòa cũng kiến nghị các cơ quan chức năng xem xét tháo gỡ khó khăn, có chính sách hỗ trợ hợp tác xã khôi phục sản xuất; đặc biệt là khoanh nợ thuế để Hợp tác xã có điều kiện tiếp tục hoạt động. Đồng thời, ngành chuyên môn hỗ trợ Hợp tác xã về kỹ thuật nuôi nghêu đảm bảo an toàn dịch bệnh, giúp Hợp tác xã sản xuất hiệu quả.

Ông Phạm Văn Trường - Giám đốc HTX Tiến Thành, chia sẻ: “Một trong những điểm khác biệt của HTX là một tổ chức có hai tính chất: vừa là tổ chức kinh tế, vừa là cộng đồng xã hội”. Thành viên thực hiện vai trò làm chủ của mình bằng cách tham gia trực tiếp vào quá trình ra quyết định với phương châm “Đại hội thành viên có quyền quyết định cao nhất của HTX”, “Thành viên có quyền bình đẳng, biểu quyết ngang nhau không phụ thuộc vốn góp”. Chính việc được tôn trọng quyền làm chủ, các thành viên HTX luôn tự giác tuân thủ quy tắc, phát huy hết khả năng vào sản xuất, giúp HTX ngày càng phát triển. Cũng theo ông Phạm Văn Trường Trường - Giám đốc HTX Tiến Thành có 30% là phụ nữ, mọi thành viên thực hiện vai trò làm chủ của mình bằng cách tham gia trực tiếp vào quá trình ra quyết định. Họ có quyền bình đẳng, biểu quyết ngang nhau không phụ thuộc vốn góp.

Bà Đinh Thị Chiến - Kiểm soát viên, thành viên nữ trong Ban quản trị HTX cho biết, ý kiến của bà đưa ra trong mọi cuộc họp đều được tiếp nhận. Các thành viên nữ của HTX đã chủ động tham gia công việc chung, đóng góp nhiều sáng kiến trong phát triển chăn nuôi thủy sản đóng góp vào phát triển sản xuất HTX. Trong HTX, những phụ nữ tích cực tham gia đều có tư duy sáng tạo góp phần vào thành công chung của Hợp tác xã.

Qua hơn 10 năm hoạt động, HTX Tiến Thành đã giúp hơn 60 thành viên thoát nghèo bền vững, từ nghèo lên khá, từ khá lên giàu. Bên cạnh đó, HTX còn hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo, cấp học bổng và đỡ đầu cho học sinh nghèo hiếu học.

Ông Nguyễn Văn Nhanh - Bí thư Đảng ủy xã Long Hòa nhấn mạnh, HTX có vai trò đặc biệt quan trọng, là cầu nối thực hiện liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị, hướng tới nền nông nghiệp phát triển theo hướng hàng hóa nâng cao giá trị trên một đơn vị sản xuất nông nghiệp, nâng cao đời sống cho người dân góp phần quan trọng để xã Cù lao, nghèo Long Hòa xây dựng thành công xã nông thôn mới mà hợp tác xã nuôi nghêu Tiến Thành được xem là một điển hình, một điểm sáng.  Không những phát triển về kinh tế, mà Hợp tác xã còn là nơi tập hợp các thành viên trở thành một tập thể đoàn kết, tương thân tương tương ái, tuyên truyền vận động Nhân dân thực hiện tốt chủ trương của Đảng, pháp luất của nhà nước nhất là trong xây dựng nông thôn mới. Xã Long Hòa luôn hỗ trợ các HTX định hướng, xây dựng kế hoạch phát triển sản phẩm ưu tiên các ý tưởng sản phẩm mới, nhất là sản phẩm chế biến, chế biến sâu, sản phẩm truyền thống gắn với lợi thế, tiềm năng của địa phương, phát triển thành sản phẩm OCOP.

Điều đang mừng là Công ty Cổ phần thương nghiệp Cần Thơ, siêu thị Co.oopmart Cần Thơ và siêu thị Lotte Cần Thơ ký hợp đồng với HTX nghêu - sò Tiến Thành trong tiêu thụ nghêu thương phẩm. Ông Phạm Văn Trường - Giám đốc Hợp tác xã nuôi nghêu Tiến Thành, xã Long Hòa, huyện Châu Thành cho biết vụ nghêu 2020-2021, Hợp tác xã thả nuôi 160 tấn nghêu giống trên diện tích hơn 100ha bãi bồi trên biển, năng suất ước thu hoạch khoảng 300 tấn nghêu thương phẩm. Nghêu thương phẩm loại 40 con/kg hiện được các thương lái thu mua với giá 45.000 đồng/kg, loại 50 con/kg giá 40.000 đồng/kg, loại 60 con/kg giá 35.000 đồng/kg. Với mức giá nghêu thương phẩm này, lợi nhuận mang lại cho Hợp tác xã 1 đồng vốn, hơn 1,2 đồng lãi

Chưa dừng lại ở đó, theo đánh giá mới đây của Tổng cục Thủy sản, nghêu là sản phẩm tiện lợi, dễ sử dụng trong mùa dịch bệnh phải ở trong nhà nhiều, nhu cầu các sản phẩm nhuyễn thể hai mảnh vỏ đóng hộp tại phân khúc bán lẻ của thị trường Châu Âu và Mỹ cũng tăng mạnh trong bối cảnh dịch bệnh Covid vẫn dai dẳng. Nhu cầu nhập khẩu các sản phẩm này từ EU và Mỹ vẫn rất cao trong thời gian tới. Nếu đảm bảo được nguồn nguyên liệu cho chế biến và dịch bệnh được kiểm soát, xuất khẩu nghêu của Việt Nam sẽ tiếp tục tăng.

Đây sẽ là tín hiệu vui, là động lực để Hợp tác xã nuôi nghêu Tiến Thành phát triển xa, góp phần đồng hành cùng với Đảng bộ, Chính quyền và Nhân dân xã cù lao Long Hòa xây dựng nông thôn mới ngày thêm tươi đẹp./.

          Quốc Khánh